MỘT GÓC CỦA BỨC TRANH CÔNG NGHIỆP Ô TÔ VIỆT NAM

Lượt xem: 1093 - Ngày đăng : 21/07/2021

Công nghiệp ô tô Việt Nam rất khó theo kịp các nền công nghiệp ô tô trong khối ASEAN vốn có nền tảng phát triển đã từ lâu, phát triển hạ tầng bài bản, công nghiệp phụ trợ tại chổ trong chuỗi cung ứng, trình độ kỹ thuật và công nghệ, chất lượng nguồn nhân lực, thu nhập trung bình của đại bộ phận dân số, chính sách kích cầu tiêu dùng / sản xuất và các chính sách có liên quan ... Nội dung bản tin tiếp cận hai điểm nghẽn, thách thức lớn nhất hiện nay của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.

1. Dung lượng thị trường,

2. Chênh lệch giá thành (chi phí sản xuất) giữa xe sản xuất trong nước và xe nhập khẩu.

Theo bộ Công thương, thời gian qua, bộ đã đề xuất các giải pháp trong thời gian tới để tập trung giải quyết hai điểm nghẽn của ngành công nghiệp ô tô đó là dung lượng thị trường và chênh lệch chi phí sản xuất với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.

Dung lượng thị trường ô tô Việt nam

Hiện tại, quy mô thị trường ô tô Việt Nam mới chỉ bằng 1/3 của Thái Lan và 1/4 của Indonesia. Thị trường nhỏ, bị phân tán bởi nhiều nhà lắp ráp và nhiều model (mẫu xe) khác nhau khiến cho các công ty sản xuất (cả sản xuất, lắp ráp ô tô và sản xuất linh kiện phụ tùng) rất khó đầu tư, phát triển sản xuất hàng loạt.

Mặt khác, GDP bình quân đầu người của Việt Nam trong giai đoạn vừa qua chưa đủ để đa số người dân có thể sở hữu ô tô cũng như thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô trong nước phát triển, tạo ra lợi nhuận.

Hơn nữa, hệ thống giao thông yếu kém (mà chủ yếu do tổ chức giao thông kém) cũng đã ảnh hưởng không nhỏ tới cầu của thị trường, làm cho nhu cầu về sử dụng ô tô của nền kinh tế chưa lớn.

Giá thành chiếc xe sản xuất tại Việt Nam

Bên cạnh điểm nghẽn về thị trường, hiện nay chi phí sản xuất ô tô trong nước cao hơn các quốc gia trong khu vực từ 10-20% khiến giá thành xe sản xuất trong nước chịu nhiều bất lợi so với xe nhập khẩu nguyên chiếc từ các nước trong khối ASEAN trong bối cảnh hàng rào thuế quan được gỡ bỏ (thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc=0%).

Lý giải nguyên nhân, đại diện bộ Công thương cho biết, dung lượng thị trường hiện tại của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam còn nhỏ, nên không tận dụng được lợi thế kinh tế theo quy mô của ngành, khiến các chi phí cao hơn so với các nước khác trong ASEAN vốn đã có thị trường và ngành công nghiệp ô tô đi trước Việt Nam rất lâu.

Bên cạnh đó, các linh kiện, phụ tùng để sản xuất, lắp ráp ô tô hầu hết phải nhập khẩu từ nước ngoài – phải chịu thêm các chi phí đóng gói, vận chuyển, lưu kho, bảo hiểm… từ đó ảnh hưởng đến giá thành của xe sản xuất / lắp ráp trong nước.

Để khắc phục các điểm nghẽn nêu trên, bộ Công thương đang phối hợp với các bộ, ngành và cơ quan liên quan đề xuất, triển khai một số giải pháp, trong đó tập trung vào giải pháp tạo dựng thị trường và tháo gỡ vướng mắc về chênh lệch chi phí sản xuất giữa ô tô trong nước và nhập khẩu.

Cụ thể, đối với giải pháp tạo dựng thị trường, quy hoạch và phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng xe ô tô của người dân, đặc biệt tại các đô thị lớn như thành phố Hà Nội và TP HCM, có các biện pháp hợp lý bảo đảm sự phát triển minh bạch, lành mạnh của thị trường ô tô trong nước thông qua các hàng rào kỹ thuật, các biện pháp chống gian lận thương mại.

Đồng thời, theo bộ Công thương thì cần đảm bảo sự cạnh tranh bình đẳng giữa xe nhập khẩu và xe sản xuất trong nước trong vấn đề kiểm soát chất lượng xe. Ngoài ra, có thể xem xét, cân nhắc một số giải pháp khác để phát triển thị trường như chính sách cho vay ưu đãi mua ô tô trong nước; rà soát các loại thuế, phí liên quan đến ô tô trên toàn chuỗi cung ứng để điều chỉnh theo hướng thuận lợi hoá sản xuất và tiêu dùng, phát triển lành mạnh thị trường trong nước.

Về giải pháp tháo gỡ vướng mắc về chênh lệch chi phí sản xuất giữa ô tô trong nước và nhập khẩu, bộ Công thương cho biết cần tiếp tục duy trì và triển khai có hiệu quả chương trình ưu đãi thuế suất thuế nhập khẩu linh kiện, phụ tùng cho hoạt động sản xuất, lắp ráp ô tô và chương trình ưu đãi thuế suất thuế nhập khẩu đối với nguyên vật liệu nhập khẩu phục vụ sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ngành sản xuất, lắp ráp ô tô quy định tại Nghị định số 57/2020/NĐ-CP.

Cùng với đó, các cơ quan quản lý Nhà nước cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định về thuế tiêu thụ đặc biệt theo hướng áp dụng chính sách ưu đãi về thuế tiêu thụ đặc biệt cho ô tô kèm theo điều kiện khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao sản lượng sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng tạo ra trong nước.

AUTO HTM SERVICE